تکنولوژی Dolby Atmos چیست؟ | دالبی اتموس تکنولوژی صوتی جدید دالبی

آکو بیری

تکنولوژی Dolby Atmos

تکنولوژی Dolby Atmos ،همان طور که می توان از نام این فناوری حدس زد، Dolby Atmos یک استاندارد سیستم خروجی صدا فراگیر است که توسط آزمایشگاه های دالبی توسعه یافته است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید این فناوری برای اولین بار در سال 2012 معرفی گردیده، با این حال شرکت های سخت افزاری بزرگ دنیا به تازگی به استفاده و پشتیبانی از آن در دستگاه های خود روی آورده اند. اگر چه واژه صدای محیطی از نظر فنی، به سیستم های سینمایی و سیستم های صوتی چند کاناله سینمای خانگی بکار می‌ رود. تا چند سال پیش برای تجربه سیستم‌ های صوتی فراگیر به تجهیزات گران قیمت و خاصی نیاز بود، با این حال اکنون به واسطه فناوری‌هایی مانند دالبی اتموس می‌توان به صدایی عمیقی از محتوای در حال اجرا و تنها با تجهیزات عادی دست پیدا کرد. به طور کلی هدف این فناوری شناخته شدن به عنوان راه حلی در جهت بهبود تجربه‌ صوتی در سیستم‌ های پخش خانگی، دستگاه‌ های موبایل بالا رده و سینماها است. درنهایت دالبی اتموس قادر است تجربه یک صدای 3 بعدی حقیقی را از طریق موقعیت‌ یابی دقیق، عمیق و با جزئیات کامل به‌ واسطه‌ محتوای پشتیبانی‌ کننده را برای کاربر فراهم کند. در دالبی اتموس چیزی به اسم کانال صدا وجود ندارد و جای آن را شی یا جزء گرفته. این سیستم شناسایی امکان پخش صدای سه بعدی در فضایی مجازی را امکان پذیر می کند. این قابلیت از طریق نقشه‌ برداری سه‌ بعدی محیطی رخ می دهد و به سبب آن صدا می تواند از میان اشیاء حرکت کند.

درباری شرکت دالبی

تکنولوژی Dolby Atmos ،شرکت آمریکایی دالبی در زمینه کاهش نویز و کد کردن صدا تخصص دارد و از ابتدای ساخت دستگاه های پخش ویدیو کاربران خانگی را همراهی کرده است. این شرکت به نوعی مرجع تعیین استاندارد هر نوع صوتی در گجت های مالتی مدیا محسوب می شود. یکی از فناوری های 2017، Dolby Atmos / دالبی اتموس بوده که یکی از جدیدترین استانداردهای دالبی محسوب می شود، که قادره تجربه‌ صوتی غنی‌ را در اختیار کاربران قرار دهد و علاوه بر سیستم های پخش خانگی و حتی صنعتی مانند سینماها، در گجت‌ های معمول‌ تری مانند گوشی‌ های همراه و یا کنسول‌ های خانگی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. واضح است که تنها نیمی از لذت یک فیلم سینمایی به کیفیت تصویر آن بستگی دارد و نیمی دیگر را نوع صدا گذاری و سیستم خروجی صدا تعیین می کند پس خیلی مهم است.

شیوه عملکرد دالبی اتموس

تکنولوژی Dolby Atmos ،در حال حاضر استاندارد های صدای فراگیر مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد، با این حال برخی ویژگی های دالبی اتموس آن را نسبت به سایر فناوری های موجود متمایز می کند. در دالبی اتموس چیزی به اسم کانال صدا وجود ندارد و جای آن را شی یا جزء گرفته است. این سیستم شناسایی امکان پخش صدای سه بعدی در فضایی مجازی را امکان پذیر می‌کند. این قابلیت از طریق نقشه‌ برداری سه‌ بعدی محیطی رخ می‌ دهد و به سبب آن صدا می‌ تواند از میان اشیا حرکت کند.

در سیستم‌ های 5.1 کاناله و 7.1 کاناله، برای تفکیک بهتر صدا از چند اسپیکر مختلف استفاده می‌ شود که هر یک در موقعیتی خاص قرار می‌ گیرند. کانال صدا همان چیزی است که در تولید فیلم و هنگام پخش آن صدا را جهت‌ دار می‌ کند. برخلاف این سیستم، دالبی اتموس صدای داینامیک هر بلندگو را پس از پخش در محیط تنظیم می‌ کند.

با استفاده از این روش، صدا در زمان واقعی ارائه می‌ شود و تنظیم و محل قرار گیری بلندگو بر اساس آن صورت می‌ پذیرد. دالبی اتموس همچنین از سیستم 128 کانال پشتیبانی کرده که امکان اتصال منابع سخت افزاری متعدد را به ارمغان می‌ آورد. در حقیقت دالبی اتموس تنها با اضافه کردن بلندگوهای جدید سر پوشیده، امکان پخش صدا به صورت عمودی را فراهم می‌ کند. در سوی دیگر نقشه برداری Dolby Atmos 3D می‌تواند موقعیت جغرافیایی و وضوح مشخصی را در اختیار شما قرار دهد.

بهره برداری از حرفه ی Dolby Atmos

امروزه به طور متداول شاهد اضافه کردن قابلیت پشتیبانی از دالبی اتموس در سینماهای جهان هستیم؛ چرا که پردیس های سینمایی و سالن های مجهز تنها می توانند با اضافه کردن چند فاکتور مانند بلندگوهای فراگیر و سربار به جمع پشتیبانی کنندگان از آن اضافه شوند. البته ناگفته نماند که شاید در سیستم‌ های خانگی اضافه کردن همین تجهیزات اولیه کاری سهل قلمداد شود، با این حال در وسعت تجهیزات حرفه‌ ای مانند سینماها می‌ تواند کمی گران تمام شود. در سوی دیگر هنوز دالبی اتموس به یک استاندارد معمول در بین تولید کنندگان محتوا تبدیل نشده، از این صاحبان سیستم‌های حرفه‌ ای به طور محتاطانه‌ تری به سرمایه گذاری بر روی آن می‌ پردازند.

استفاده از Dolby Atmos در منزل

استفاده از حداکثر ظرفیت هر سیستم، ملزم صرف هزینه اولیه برای تامین منابع سخت افزاریه. پشتیبانی از Dolby Atmos در سیستم‌ های خانگی نیز بدون صرف هزینه امکان پذیر نیست. به طور کلی برای بهره برداری حداکثری از قابلیت‌ های آن، به تجهیزات زیر نیاز خواهید داشت.

اولین پیش‌نیاز، برخورداری از یک گیرنده صوتی / تصویری (AV) است که از دالبی اتموس پشتیبانی می کند. این روزها پیدا کردن چنین سیستمی کار سختی نیست و لزوما قیمت تمام شده آن نیز نباید بالا باشد.
در وهله بعدی نیز بدون شک بایستی دارای تعداد بلندگوهای لازم برای استفاده از تمام ظرفیت دالبی اتموس باشید. بهتره در این سیستم از بلندگوهای فراگیر یا Surround استفاده شود، البته بسته به نوع و تعداد بلندگوها و وسعت منطقه‌ ای که می خواهید پوشش دهید، هزینه می تواند متفاوت باشد. دالبی اتموس بر پایه سیستم‌های 5.1, 7.1 و 9.1 طراحی شده و قابلیت اتصال به بلندگوهای عادی را هم دارد. در نهایت در سیستم‌ های خانگی می توانید 34 بلندگو را به این سیستم متصل نمایید.
اگر مایل به تجربه کاملی از این فناوری یکپارچه در منزل هستید، می توانید با صرف هزینه بیشتر، تعداد بلندگوها را افزایش داده و بر اساس نقشه برداری Dolby Atmos 3D، تعدادی از آن‌ها را در ارتفاع بالا نصب کنید.
درنهایت برای پخش محتویات سازگار با دالبی اتموس به بلوری پلیر یا سایر سیستم‌ های پخش سازگار با این فناوری احتیاج خواهید داشت. این نکته را در نظر داشته باشید که اغلب بلوری‌ های موجود در بازار به طور پیش‌ فرض از این فناوری پشتیبانی می کنند و حتما نباید دنبال برچسب “Atmos-enabled” بر روی آن‌ ها باشید. همچنین کنسول ایکس باکس وان مایکروسافت نیز دالبی اتموس را پشتیبانی کرده و در هنگام پخش ویدئو و حتی اجرای بازی می توانید از آن لذت ببرید.

محتوای سازگار با دالبی اتموس

همان‌ طور که گفته شد شرکت‌ های تولید کننده محتوا به دلیل هزینه‌ های اولیه به طور محتاطانه‌ تری به سرمایه گذاری بر روی دالبی اتموس می پردازند، در حال حاضر طیف وسیعی از محتویات سازگار با آن در بازار وجود دارد. به نظر می رسد سالن‌ های سینما پیش قدم استفاده از دالبی اتموس هستند و Brave از استودیوی Pixar نیز اولین انیمیشن سازگار با این فناوری بود که در سال 2012 معرفی شد و بعد از آن روز به‌ روز تب پشتیبانی از آن افزایش یافت. در سوی دیگر خوشبختانه سرویس‌ های پخش آنلاین محتوا مانند نتفلکس نیز از دالبی اتموس پشتیبانی کرده و این یعنی برای بهره‌ مندی از آن حتما نباید یک بلوری پلیر در اختیار داشته باشید.

Dolby Atmos نیازمند سخت افزار و محتوای مخصوص است:

قطعا چنین ویژگی‌هایی به رایگان و سادگی در دسترس کسی قرار نمی‌ گیرد. برای بهره‌ مندی از این تکنولوژی نیازمند محتوا و سخت‌ افزاری هستید که مخصوص «Dolby Atmos» ساخته شده باشد. اول از هر چیزی باید منبعی را بیابید که بتواند محتوایی با پشتیبانی از «Dolby Atmos» در اختیارتان قرار دهد. پس از پیدا کردن محتوا، نیاز به دستگاهی نظیر «4K-enabled Roku» ،«Xbox One» ،«Apple TV 4K یا «Fire TV 4K» دارید که بتواند صدای «Dolby Atmos» را به سیستم صوتی شما بفرستد. سیستم صوتی شما باید یک گیرنده با پشتیبانی از Dolby Atmos داشته باشد تا بتواند اصل کار را انجام دهد.

بلندگوهایی با پشتیبانی از Dolby Atmos نیز برای این سیستم مورد نیاز است. البته نیازی نیست که تمام بلندگوهای شما از دالبی اتموس پشتیبانی کنند، داشتن یک بلندگوی رو به بالا یا داشتن بلندگوهای سقفی کارتان را راه خواهد انداخت. بلندگوهای رو به بالا یا سقفی اصل قضیه هستند. در یک سیستم دالبی اتموس، یک سیستم صوتی 5.1.2 سیستمی است که 5 بلندگوی عادی، یک ساب ووفر و دو بلندگوی رو به بالا دارد. یک سیستم صوتی 7.1.4 سیستمی است که 7 بلندگوی معمولی، یک ساب ووفر و 4 بلندگوی رو به بالا داشته باشد.

آیا دالبی اتموس برای هدفون ها وجود دارد؟

کمپانی دالبی تکنولوژی مشابهی به نام Dolby Atmos for Headphones را برای هدفون‌ ها ایجاد کرده است. بر خلاف تکنولوژی «Dolby Atmos for Headphones» ،«Dolby Atmos» با هر هدفونی کار می‌ کند. در واقع Dolby Atmos for Headphones نوعی تکنولوژی صوت فراگیر مجازی است. بازی «Overwatch» از جمله بازی‌هایی است که از تکنولوژی «Dolby Atmos for Headphones» پشتیبانی می‌ کند. همچنین این تکنولوژی در ویندوز 10 نیز وجود دارد. به گفته‌ ی شرکت دالبی، Atmos یک نوع سیستم بهبود یافته از صوت فراگیر مجازی است که در Overwatch به تشخیص جهت صدا کمک می‌کند و باعث می‌ شود صداهای زیر یا بالای خود را بهتر تشخیص دهید. در دنیای سینماهای خانگی، همیشه تکنولوژی‌ های جدیدتری وجود دارند که می‌ توانند تجربه‌ی صوتی و تصویری بهتری را برایتان به وجود بیاورند. دالبی اتموس نیز یکی از آخرین تکنولوژی‌های به وجود آمده برای بهبود تجربه‌ی صوتی است.

اولین فیلم ها و انمیشن هایی که از تکنولوژی صوتی دالبی اتموس بهره می برند:

دالبی در نیمه‌های سال 2012، دو استودیو را به دالبی اتموس تجهیز کرد: استودیوی خودش و استودیوی اسکای‌ واکر (Sky Walker). این استودیوها به عنوان ابزاری برای سازندگان فیلم به کار می‌ رفتند و در ادامه تعدادشان بیشتر شد. چند ماه پیش فیلم معروف جاذبه یا Gravity اکران شد و از جذابیت‌های آن، صدای بسیار باکیفیتی بود که به کمک دالبی اتموس، پخش می‌ شد. اولین انیمیشنی که حتی قبل از فیلم معروف جاذبه از دالبی اتموس بهره‌ مند شد، Brave است. نسخه‌ی بلوری انیمه‌ی بریو با صدای 7.1 کاناله، یکی از بهترین بازپخش‌ های صوتی را رقم می‌ زند و البته اگر در استودیوهای مجهز به اسپیکرهای متعدد دالبی اتموس پخش شود، کیفیتی فراتر از انتظار خواهد داشت.

دالبی اتموس در گوشی همراه

همان‌ طور که گفته شد بهره‌ مندی از این قابلیت وابسته به سخت افزار نیست و از این رو حتی می‌ توان آن را به گوشی‌ های همراه و حتی هدفون‌ ها مجهز به بلندگوهای خارجی نیز آورد. البته پرواضح است که کیفیت صدای خروجی بلندگوی موبایل پشتیبانی کننده از قابلیت، با صدای خروجی سیستم‌ های پخش حرفه‌ ای متفاوت است، با این حال شرکت دالبی با یک شبیه ساز مجازی سعی می‌ کند کیفیت صدای خروجی محتویاتی مانند ویدئو، موزیک و بازی‌ ها را در گوشی‌ های همراه ارتقاء بخشد. در حال حاضر تعداد انگشت شماری از گوشی‌ های موجود در بازار از این قابلیت پشتیبانی می‌ کنند که از جمله آن‌ ها می‌توان به نوکیا 6، لنوو A7000, لنوو وایب K5 و سری LeEco Le 2 اشاره کرد.